Bij KPMG Meijburg heerst een machocultuur

NRC Handelsblad
dinsdag 17 oktober 2017

Ad AertsNa een ruzie, de topman ging bijna met hen op de vuist, moesten Ad Aerts en zijn protegé Karim Aachboun in 2015 weg bij belastingadvieskantoor KPMG Meijburg. Aerts: „Er heerst een machocultuur.” Ad Aerts: „Het enige wat telt is het aantal declarabele uren. Als je er te weinig hebt, moet je weg.” Foto Roger Cremers

Zijn schilderijencollectie – veel figuratieve kunst – „vulde twee gangen” bij fiscaal advieskantoor KPMG Meijburg in Amstelveen en staat in het plastic in de gang van zijn nieuwe kantoor. Zijn papierwerk haalt hij, kort voor de opening van zijn nieuwe bedrijf, nog uit een KPMG-mapje.

 

Het is alsof fiscalist Ad Aerts (59), bij wie multinationals en superrijken aankloppen voor belastingadvies, wil laten zien dat het toeval is dat hij voor zichzelf begint. Dat het een ongelukje was dat door zijn arbeidsconflict de verziekte cultuur bij Meijburg op straat kwam te liggen.

Deze week opent Aerts, samen met zijn protegé Karim Aachboun (30, ook oud-Meijburg) TaXeCo Belastingadviseurs. Ze beginnen als duo in een groot kantoor in de Schoen, het voormalige hoofdkantoor van ING aan de Amsterdamse Zuidas. Op korte termijn sluit een aantal fiscalisten zich aan, sommigen door Aerts opgeleid.

Klanten zijn er al. Hij nam een aantal grote familiebedrijven, multimiljonairs en miljardairs die hij al jaren adviseert mee. Zijn vertrek is sowieso een aderlating voor Meijburg, commercieel én inhoudelijk. Multinationals als ASML, General Electric en de Nederlandse Spoorwegen betaalden Meijburg 750 euro per uur voor belastingadviezen van Aerts. Ook was hij eindbeoordelaar van de kwaliteit van het werk van zijn collega’s.

Aerts en Aachboun kregen in 2015 uit het niets ruzie met de top van Meijburg, waardoor het zeer gesloten belastingadvieskantoor opeens middenin in de publiciteit belandde. De breuk volgde op een schermutseling waarbij topman Wiebe Cnossen bijna op de vuist ging met Aachboun en Aerts.

De aanleiding was onbenullig, de gevolgen niet. Aerts had zich in een toespraakje voor personeel sterk gemaakt voor een promotie van Aachboun naar een commerciële topfunctie. Cnossen wilde juist van Aachboun af en ging woedend verhaal halen. Aerts wilde vervolgens dat het bestuur en de andere partners stelling zouden nemen, maar zij schaarden zich achter Cnossen – waardoor Aerts en Aachboun moesten vertrekken.

Het incident heeft de Heemstedenaar de ogen geopend: „Ik heb 28 jaar voor Meijburg gewerkt en zou daar mijn pensioen halen. De zaken gingen immers uitstekend. Maar door het incident heb ik de keerzijde gezien. Meijburg kweekt een bepaald soort mensen. Er heerst een machocultuur, die ellenbogenwerk en intern gekonkel stimuleert. Er wordt letterlijk post uit de bakjes van collega’s gehaald, om ze dwars te zitten en zelf aan adviesklussen te komen.” Meijburg heeft nooit op de zaak willen reageren.

In het gevlij komen

Dat is het gevolg van het interne afrekenmechanisme, dat je ook bij veel andere advieskantoren aantreft – zegt Aerts. „Het enige wat telt bij Meijburg is het aantal declarabele uren. Als je er te weinig hebt, moet je weg. Tegelijkertijd worden jonge medewerkers niet geacht zelf klanten te benaderen. Om aan declarabele uren te komen, moeten zij in het gevlij komen bij de partners. Die hebben wel contact met klanten en gunnen werk aan ondergeschikten. Zo bepalen zij iemands toekomst bij Meijburg.”

Migranten kregen hierdoor nauwelijks voet aan de grond, zegt Aerts. En dat terwijl fiscaal recht een populaire studie is onder Nederlanders met een migratieachtergrond. „De integratie van vrouwen is redelijk soepel verlopen, maar dat geldt veel minder voor nieuwe collega’s met een Marokkaanse, Turkse of Surinaamse achtergrond. We namen er veel aan, maar verreweg de meesten redden het niet. Dat lag vooral aan de sociale acceptatie bij Meijburg. Ze kregen bijvoorbeeld te weinig werk toegeschoven en moesten daarna weg omdat ze niet genoeg declarabele uren hadden.”

Witte raven

Dit lot leek ook weggelegd voor Karim Aachboun, een Marokkaanse Nederlander die in diverse Utrechtse arbeiderswijken opgroeide en in 2008 als trainee in dienst kwam bij Meijburg. Aachboun werd opgepikt door Aerts, die het ‘witte raven-clubje’ (van aanstormend talent bij Meijburg) begeleidde. Ook hij worstelde met het regelen van voldoende declarabele uren.

Aachboun doorbrak uiteindelijk het interne afrekenmachine door gewapend met een Quote 500-lijst van rijke Nederlanders zelf aan acquisitie te doen. Met succes. Waar veel commerciële trajecten van Meijburg spaak liepen, haalde hij een aantal grote bedrijven en rijke families als klant binnen. Dit dankzij zijn „natuurlijk talent voor cold calling” – aldus een intern Meijburg-publicatie.

„Het conflict waardoor Karim en ik weg moesten heeft te maken met jaloezie en angst”, zegt Aerts. „Ik vond dat we Karim alle lof moesten toezwaaien, maar Cnossen moest hem niet. Die voelde zich waarschijnlijk overvleugeld en toen sloegen de stoppen door. Een betere verklaring heb ik niet.”

Dat Aerts door zijn mede-eigenaren de organisatie werd uitgewerkt waarvoor hij zijn leven lang had gewerkt, trok een zware wissel op de man die gewend was aan succes. Die de wereld overvloog om met Saoedische prinsen over de belastingperikelen rond hun in Nederland gestalde paarden te overleggen. Die fiscale adviezen gaf aan een van de rijkste families van Japan en aan „Zijne Koninklijke Hoogheid prins Aga Khan”, een steenrijke religieuze leider, filantroop en zakenman, die een deel van zijn bezittingen in Nederland beheert.

Aerts kreeg in juni 2015 een herseninfarct en belandde in het ziekenhuis. Een gevolg van de stress, volgens zijn neuroloog. Ook zijn vertrouwen in de rechtsstaat kreeg een knauw. „Door deze uit de hand gelopen ruzie heb ik gezien hoe de lijntjes lopen tussen magistraten. Daar heb ik mij als burger op verkeken. Eén van mijn medevennoten bij Meijburg, die nauw betrokken was bij mijn vertrek, was ook plaatsvervangend rechter was bij gerechtshof Den Haag. Ik ben ervan overtuigd dat dit invloed heeft gehad op zowel mijn rechtsgang als die van Karim. En niet in ons voordeel.” Hierover loopt nog een procedure.

De vrijspraak van Sören Lerby

Inmiddels hebben Aerts en Aachboun elkaar zakelijk teruggevonden en beginnen ze een nieuw bedrijf, juist in een periode dat multinationals beknibbelen op fiscaal advies. Ze richten zich onder meer op de voetbalwereld, waar Aachboun de afgelopen periode volop acquisitie deed. Ook Aerts is op de achtergrond een bekende in de voetballerij.

Aerts zat bijvoorbeeld als fiscalist in het team dat de Deense topvoetballer Sören Lerby eind jaren tachtig bijstond, in een grote belastingstrafzaak bij Ajax. Lerby, die 1 miljoen gulden aan tekengeld voor zijn transfer naar Bayern München op een buitenlandse rekening had laten storten, werd uiteindelijk – mede dankzij Aerts – vrijgesproken en hoefde ook geen belasting te betalen.

Dit soort niches zijn aantrekkelijk, zegt Aerts. „Door de economische crisis van de afgelopen jaren zijn bedrijven steeds meer eigen fiscalisten in dienst gaan nemen. Shell heeft inmiddels meer eigen fiscalisten in dienst dan heel Meijburg – en dat zie je ook bij andere grote bedrijven.”

„Ik kan me herinneren dat Shell acht partners van KPMG uit verschillende landen naar Houston liet vliegen om daar fiscale ideeën te presenteren – en dat dan alleen de drie die tot de grootste belastingbesparing leidden doorgevoerd werden. Meer dan drie grote fiscale ideeën per jaar konden ze daar niet doorvoeren, daar was Shell te groot voor.”

„Karim en ik richten ons daarom vooral op bijzondere adviezen”, zegt Aerts. „Het bedienen van familiebedrijven en vermogende particulieren vergt een speciaal soort advisering. Je ziet dat grote kantoren daar overdreven duur en ingewikkeld over doen. Zij schrijven adviezen enorm uit. Alsof een klant heel veel papier moet krijgen als hij een duur advies inwint. Wij gaan dat anders te doen. En voor onszelf, niet meer voor Meijburg.”